Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Grupa obywateli wniosła petycję, aby na Maderze utworzyć obwód głosowania w wyborach
• MSZ jej nie uwzględnił. Rzecznik Praw Obywatelskich pyta o powody
• AKTUALIZACJA: Konsul RP w Lizbonie otrzymał jedynie kilkanaście zapytań o możliwość oddania głosu na Maderze, z czego część pochodziła od osób, które w dniu wyborów przebywać będą na wyspie w ramach krótkoterminowych pobytów wypoczynkowych - tłumaczy MSZ
• Wypada jednocześnie dodać, że Madera jest bardzo dobrze skomunikowana z Portugalią kontynentalną (kilka lotów dziennie do Lizbony i Porto w przystępnych cenach)

Grupa obywateli stale lub czasowo przebywających na Maderze zwróciła się z petycją do Państwowej Komisji Wyborczej oraz do MSZ w sprawie utworzenia na Maderze obwodu głosowania w nadchodzących wyborach.

Problem, na który wskazali autorzy petycji, był wcześniej sygnalizowany także Rzecznikowi we wnioskach indywidualnych obywateli. Zapewniali oni o gotowości zaangażowania się w utworzenie obwodu głosowania na Maderze.

Zastępca RPO Stanisław Trociuk prosi podsekretarza stanu w MSZ Jarosława Lindenberga o wskazanie przyczyn, dla których Madery nie uwzględniono na liście zawartej w rozporządzeniu Ministra Spraw Zagranicznych z 14 września 2023 r. w sprawie utworzenia obwodów głosowania w wyborach do Sejmu RP i do Senatu RP w 2023 r. dla obywateli polskich przebywających za granicą.

Odpowiedź Pawła Majewskiego, pełnomocnika MSZ ds. wyborów do Sejmu i Senatu RP  i referendum ogólnokrajowego w 2023 r.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz konsulowie dokładają wszelkich starań, aby zapewnić jak największą dostępność obwodów głosowania za granicą.

W związku z wyborami do Sejmu i Senatu oraz referendum ogólnokrajowym w 2023 r. utworzono za granicą bezprecedensowo dużą liczbę obwodów głosowania. Liczba obwodów w 2023 r. będzie większa niż w ostatnich wyborach parlamentarnych w 2019 r. o blisko 30 %. Przywołany wzrost, w szczególności w okręgach konsularnych, w których zamieszkuje największa liczba Polaków, wymiernie wpływając na podniesienie dostępności głosowania, nie może zapewnić,  że w każdym państwie, w którym w dniu wyborów przebywają polscy wyborcy możliwe będzie utworzenie obwodów głosowania.    

Rozważania w zakresie możliwości i zasadności utworzenia obwodów głosowania są każdorazowo poprzedzone badaniami dotyczącymi obecności Polaków w danej lokalizacji, ich gotowości do pracy w charakterze członków komisji wyborczych, dostępności infrastruktury i możliwościami operacyjnymi placówek zagranicznych.

Odnosząc powyższe uwagi do zasygnalizowanego przypadku usytuowania obwodu na Maderze uprzejmie wyjaśniam, że według Konsula RP w Lizbonie, na terytorium Portugalii zamieszkuje ok. 3500 Polaków (zgodnie z portugalskimi danymi statystycznymi). Zdecydowana ich większość przebywa w okolicach dwóch największych aglomeracji tj. Lizbony i Porto. Według dostępnych danych, na Maderze przebywa w ramach pobytów długoterminowych ok. 200 Polaków, a kontakt z Ambasadą utrzymuje jedynie kilka osób.

W ramach przygotowań do przeprowadzenia wyborów do Sejmu RP i Senatu RP oraz referendum ogólnokrajowego w 2023, Konsul RP w Lizbonie otrzymał jedynie kilkanaście zapytań o możliwość oddania głosu na Maderze, z czego część pochodziła od osób, które w dniu wyborów przebywać będą na wyspie w ramach krótkoterminowych pobytów wypoczynkowych.

Wypada jednocześnie dodać, że Madera jest bardzo dobrze skomunikowana z Portugalią kontynentalną (kilka lotów dziennie do Lizbony i Porto w przystępnych cenach), co powoduje, że osoby zainteresowane uczestnictwem w wyborach posiadają możliwości oddania głosu, a czas i koszt dojazdu porównywalny jest z tym, jaki ponoszą wyborcy, którzy do lokali wyborczych podróżują w ramach Portugalii kontynentalnej.

Ponadto pragnę poinformować, że ze względu na duże zainteresowanie uczestnictwem w wyborach została podjęta decyzja o utworzeniu dodatkowego obwodu głosowania w Lizbonie dla zapewnienia sprawnego przebiegu procesu głosowania (w sumie w Lizbonie będą dwa obwody głosowania).

Na tle powyższych czynników Konsul RP w Lizbonie stanął na stanowisku, że niezasadne jest rekomendowanie Ministrowi Spraw Zagranicznych utworzenia obwodu głosowania na Maderze.

VII.602.46.2023