Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi, w niedzielę 28 kwietnia od godziny 15:00 do godziny 18:00 nie będzie dostępny serwis Biuletyn Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.
SPOTKANIA REGIONALNE
Sytuacja prawna rodzin osieroconych przez marynarzy, którzy zginęli podczas pracy na morzu wymaga zmian. Rzecznik zwrócił się do Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z prośbą o podjęcie odpowiednich działań. Problem ten przedstawiono RPO podczas wizyty regionalnej w Szczecinie i Świnoujściu, na spotkaniu z przedstawicielami Fundacji „Ostatni Rejs” zajmującej się pomocą dla marynarzy i ich rodzin [więcej].
Zanieczyszczenie środowiska jest tematem coraz częściej poruszanym w skargach do Rzecznika Praw Obywatelskich, a także podczas spotkań Rzecznika z mieszkańcami w różnych regionach Polski. RPO zwrócił się do Ministra Środowiska wskazując, że państwo powinno zarówno wprowadzać przepisy umożliwiające samorządom ograniczanie źródeł zanieczyszczeń, jak też wspierać samorząd w realizacji zadań zmierzających do zapewnienia mieszkańcom odpowiedniej jakości powietrza [więcej].
Mąż chciał umieścić żonę, z którą jest w sporze, w szpitalu psychiatrycznym w trybie bez jej zgody. W stosunku do żony już wcześniej wszczęto procedurę „Niebieskiej Karty”, a zatem uznano ją za ofiarę przemocy domowej. Informację o sprawie rzecznik Adam Bodnar dostał w czasie spotkania regionalnego w Rzeszowie 10 marca. Po analizie dokumentów Rzecznik przyłączył się do postępowania przed sądem. W piątek na rozprawie mąż wycofał swój wniosek [więcej].
13 – 14 kwietnia Rzecznik Praw Obywatelskich planuje spotkania regionalne z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego w miejscowościach województwa łódzkiego. Konsultacje będą odbywały się według kolejności w: Skierniewicach, Piotrkowie Trybunalskim i Łodzi [więcej].
Odpowiedzialnością za opiekę nad dziećmi i nieodpłatną pracę w domu obarczane są przede wszystkim kobiety, ojcowie zaś jedynie okazjonalnie angażują się w obowiązki domowe. To wnioski wynikające z badania przeprowadzonego na zlecenie Rzecznika, a także z licznych statystyk krajowych i unijnych. Taka sytuacja prowadzi do nierównego traktowania kobiet w obszarze zatrudnienia. RPO wystąpił w sprawie tego problemu do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej [więcej, w tym link do raportu „Godzenie ról rodzinnych i zawodowych. Równe traktowanie rodziców na rynku pracy”].
W wystąpieniu do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Rzecznik ponownie porusza problem ograniczeń w uzyskaniu świadczeń opiekuńczych (świadczenia pielęgnacyjnego oraz specjalnego zasiłku opiekuńczego) przez osoby faktycznie sprawujące opiekę nad niepełnosprawnym członkiem bliskiej rodziny. W ocenie Rzecznika sytuacja ta wymaga interwencji ustawodawcy. Opiekunowie osób niepełnosprawnych nie mogą pozostać wykluczeni z systemu wsparcia [więcej].
Wyniki badań społecznych zrealizowanych na zlecenie RPO, przedstawione w raporcie pt. „Równe traktowanie pacjentów – osoby nieheteroseksualne w opiece zdrowotnej. Analiza i zalecenia”, potwierdziły przekazywane Rzecznikowi informacje o problemie dyskryminacji ze względu na orientację seksualną w obszarze ochrony zdrowia. RPO wystąpił w sprawie tego problemu do Ministra Zdrowia, Rzecznika Praw Pacjenta, Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej i Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych [więcej].
Wprowadzanie zaleceń Komitetu ONZ ds. likwidacji dyskryminacji kobiet (Komitet CEDAW) było głównym tematem seminarium, które odbyło się w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Spotkanie zostało zorganizowane przez Stowarzyszenie Koalicja Karat oraz Koalicję na rzecz CEDAW we współpracy z Biurem RPO [więcej].
Prokuratura postawiła zarzut nawoływania do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych i wyznaniowych osobie, która w listopadzie ub.r., podczas antyimigranckiej manifestacji we Wrocławiu, spaliła kukłę symbolizującą Żyda. Prokuratura nie wyklucza też postawienia zarzutów w tej sprawie innym uczestnikom listopadowej manifestacji. Rzecznik monitoruje tę sprawę [więcej].
Konieczna jest edukacja – policji, prokuratorów, sędziów sądów rodzinnych i karnych. Trzeba także dalej prowadzić badania społeczne, by ustalić powody, dla których ludzie nie płacą alimentów. Musimy również korzystać z dobrych praktyk i doświadczeń innych krajów. To niektóre z wniosków wynikających z drugiego posiedzenia Zespołu Ekspertów ds. Alimentów – wspólnej inicjatywy RPO i Rzecznika Praw Dziecka [więcej].
Rzecznik zwrócił się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie nowych rozwiązań prawnych dotyczących przesyłania recept drogą mailową. W ocenie RPO wprowadzone w październiku 2015 r. regulacje nie zapewniają należytego standardu ochrony danych osobowych [więcej].
Rzecznik Praw Obywatelskich wraz z Komisją Ekspertów ds. Osób Starszych zaprasza organizacje społeczne, nieformalne grupy, pracodawców i samorządy terytorialne oraz inne instytucje realizujące programy na rzecz osób starszych do udziału w drugiej edycji konkursu „Złota Księga Dobrych Praktyk na Rzecz Społecznego Uczestnictwa Osób Starszych” [więcej].
System opieki zdrowotnej i pomocy osobom starszym nadal jest niewydolny. Konieczne jest wprowadzenie zmian systemowych, które pozwolą na dostosowanie systemu do zmian demograficznych. Starzejący się obywatele, bez realnego dostępu do właściwej opieki i pomocy narażeni są na utratę autonomii i godności. Rzecznik zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o przekazanie informacji na temat podejmowanych i planowanych działań resortu zdrowia w tej kwestii [więcej].
Instytucja zakazu klubowego, w obowiązującej formie prawnej, jest niezgodna z konstytucją m.in. poprzez zbyt dużą dowolność organizatora imprezy masowej w jej stosowaniu. Dlatego w grudniu 2014 r. Rzecznik złożył w tej sprawie wniosek do Trybunału Konstytucyjnego. W związku ze zmianą jednego z artykułów ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych Trybunał zwrócił się do RPO z prośbą o wyjaśnienie, czy zmiana ta wpływa na złożony wcześniej wniosek [więcej].
Rzecznik wystąpił do Przewodniczącego Sejmowej Podkomisji stałej do spraw nowelizacji kodeksu wyborczego oraz kodeksu postępowania administracyjnego z prośbą o uregulowanie instytucji niezależnych krajowych obserwatorów wyborów. 16 marca br. w odpowiedzi na wystąpienie RPO Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej zgodził się z postulatem wprowadzenia tej instytucji do przepisów prawa wyborczego i jednocześnie zadeklarował udział w pracach parlamentarnych w przypadku zgłoszenia stosownego projektu ustawy [więcej].
RPO z satysfakcją odnotowuje przyjmowanie przez państwo rozwiązań prawnych i finansowych, które stanowią wsparcie dla rodzin. Niektóre rozwiązania przyjęte w ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, wprowadzającej program Rodzina 500 plus, budzą jednak wątpliwości z punktu widzenia ochrony prywatności i danych osobowych. Dlatego Rzecznik zwrócił się do GIODO z prośbą o przedstawienie aktualnego stanowiska w tej sprawie [więcej].
Prezes Rządowego Centrum Legislacji nie wydał decyzji o odmowie publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 marca w sprawie zmiany ustawy o TK z 22 grudnia 2015 r. Zasady i tryb ogłaszania orzeczeń TK wskazane są w Konstytucji oraz w ustawie o ogłaszaniu aktów normatywnych. A zgodnie z tą ustawą organem odpowiedzialnym jest premier, bo to on wydaje Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej – to odpowiedź na wystąpienie Rzecznika, który spytał Prezes RCL o podstawę normatywną odmowy publikacji [więcej].
Brakuje procedur, które pozwolą dłużnikom domagać się usunięcia wpisu zamieszczonego przez biuro informacji gospodarczej (BIG) w sytuacji, gdy wierzyciel nie dopełnia obowiązku usunięcia lub aktualizacji danych. Dłużnik powinien mieć również możliwość obrony swych praw w sytuacji, gdy np. firma windykacyjna działająca w ramach tzw. internetowych marketów długów zamieszcza informacje o zobowiązaniach spornych lub przedawnionych. M.in. w sprawie tych problemów Rzecznik wystąpił do Ministra Rozwoju [więcej].
Zagadnienia związane z przeprowadzaniem testów genetycznych oraz biobankowaniem wymagają niezwłocznego uregulowania – napisał RPO w wystąpieniu do Ministra Zdrowia. Z tymi nowoczesnymi procedurami medycznymi, umożliwiającymi precyzyjną diagnostykę i dobranie odpowiedniego leczenia, mogą bowiem wiązać się zagrożenia dla konstytucyjnych praw i wolności jednostki, takich jak w szczególności prawo do życia, zdrowia i samostanowienia oraz prawo do prywatności [więcej].
W Polsce brakuje lekarzy specjalistów, co przekłada się na utrudnienia w dostępie pacjentów do leczenia. Sytuację mogłoby poprawić zatrudnienie lekarzy specjalistów z zagranicy, jednak ich zdaniem w Polsce brakuje programu zatrudniania lekarzy obcokrajowców, który zachęcałby zagranicznych specjalistów do wykonywania zawodu w naszym kraju. Rzecznik zwrócił się do Ministra Zdrowia o przedstawienie stanowiska w tej sprawie [więcej].
Rzecznik zwrócił się do Prezydent m.st. Warszawy oraz do Rzecznik Praw Pacjenta z prośbą o informacje na temat czynności podjętych w związku z podejrzeniem przeprowadzenia w szpitalu zabiegu aborcji wbrew przepisom ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Zgodnie z informacjami przekazanymi w mediach na świat przyszło żywe dziecko, któremu nie udzielono pomocy, co w konsekwencji doprowadziło do zgonu noworodka [więcej].
Gminy coraz częściej dochodzą od eksmitowanych pieniędzy, które zapłaciły właścicielom mieszkań jako odszkodowanie za to, że wyroku eksmisyjnego nie dało się wykonać. W wystąpieniu do ministra infrastruktury i budownictwa Rzecznik Praw Obywatelskich proponuje zmiany przepisów, które mogłyby zaradzić sytuacji: chronić osoby najuboższe i właścicieli mieszkań [więcej].
Obecna regulacja zawarta w kodeksie postępowania karnego, określająca maksymalną należność za utracony zarobek lub dochód świadka, często nie zapewnia rzeczywistego pokrycia strat materialnych związanych z udziałem w procesie. Rzecznik zwrócił się w tej sprawie do Ministra Sprawiedliwości [więcej].
W wystąpieniu do Ministra Sprawiedliwości Rzecznik postuluje zwiększenie zakresu ochrony danych osobowych zawartych w aktach postępowania przygotowawczego. Do analizy tego problemu skłoniła RPO sprawa rozpowszechnienia w internecie materiałów śledztwa w sprawie tzw. afery podsłuchowej dotyczącej podsłuchiwania od lipca 2013 r. w dwóch restauracjach kilkudziesięciu osób z kręgu polityki, biznesu oraz byłych i obecnych funkcjonariuszy publicznych [więcej].
Pełnomocnikowi ustanowionemu do odbioru przesyłek i przekazów pocztowych dla osoby z niepełnosprawnością odmówiono prawa do odebrania pisma nadesłanego przez sąd w postępowaniu karnym. Od 1 lipca 2015 r. wyłączono bowiem możliwość doręczania pism sądowych istotnych dla oskarżonego w drodze tzw. doręczenia pośredniego oraz za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej. Rzecznik zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości wskazując na konieczność uwzględnienia w przepisach sytuacji osób z niepełnosprawnością, obłożnie chorych, czy z innych przyczyn niezdolnych do osobistego odbioru pism [więcej].
W Biurze RPO zbadana została sytuacja prawna osoby, w stosunku do której toczyło się postępowanie na podstawie ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób. Okazało się, że przyjęte w powołanej ustawie rozwiązania prowadzą do przymusowego przetrzymywania tej osoby w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym – bez podstawy prawnej. Rzecznik zwrócił się w tej sprawie do Ministra Sprawiedliwości [więcej].
Osoba niepoczytalna, wobec której sąd orzekł umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym, bezwzględnie powinna trafić do odpowiedniej placówki możliwie jak najszybciej po rozstrzygnięciu sądu. Nie powinna zaś przebywać w areszcie śledczym, który nie jest odpowiednią placówką dla osoby chorej psychicznie i wymagającej leczenia. Dlatego Rzecznik postulował wprowadzenie w tym zakresie odpowiednich zmian w Kodeksie karnym. Minister sprawiedliwości nie podzielił poglądu RPO [więcej].
W wystąpieniu do Ministra Sprawiedliwości Rzecznik ponownie postuluje uregulowanie przestępstwa tortur w kodeksie karnym. Obowiązujące regulacje prawne nie są wystarczające dla realizacji przez Polskę zobowiązań międzynarodowych [więcej].
O nawiązaniu współpracy między prezydenckim Biurem Interwencyjnej Pomocy Prawnej a polskimi instytucjami rzecznikowskimi rozmawiali 31 marca w Pałacu Prezydenckim: minister Kancelarii Prezydenta Andrzej Dera, rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar, rzecznik praw pacjenta Krystyna Kozłowska, rzecznik praw dziecka Marek Michalak i rzecznik finansowy Aleksandra Wiktorow [więcej].
Rzecznik Praw Obywatelskich objął Honorowym Patronatem: