Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Newsletter 21 - 28 marca 2016

Data:

Odznaka honorowa RPO dla Agnieszki Bartkowiak

„Była dobrym, uczciwym, sprawiedliwym i mądrym człowiekiem” – mówiła o Mamie córka śp. Agnieszki Bartkowiak, Kinga Bartkowiak, która 21 marca w Koninie odebrała z rąk rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara odznakę honorową „Za zasługi dla ochrony praw człowieka” dla zmarłej w 2014 r. wybitnej kuratorki rodzinnej [więcej].

SPOTKANIA REGIONALNE RPO

O osobach zamieszkujących działki

Po spotkaniu regionalnym w Poznaniu RPO zwrócił się w lutym do członków rządu z pytaniem o sytuację osób, które zamieszkały na działkach w całorocznych altanach przekazując np. swoje mieszkania w bloku dzieciom. Teraz Polski Związek Działkowców chce pozbawić ich praw do działek, ponieważ ich altany mają ponadnormatywną wielkość. Odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika udzieliła wiceminister w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej [więcej].

Spotkanie Adama Bodnara w Koninie

„Społeczeństwo obywatelskie w Koninie kwitnie. Mamy porównanie, bo jeździmy po kraju – a tu jest Państwa pełna sala”. Tak Adam Bodnar zaczął spotkanie w Koninie. Do sali Sądu Rejonowego przyszło ponad 30 osób, przedstawicieli organizacji pozarządowych. Rozmowy dotyczyły spraw rodzin, osób z niepełnosprawnościami i innych problemów lokalnej społeczności [więcej].

Wizyta w Centrum Organizacji Pozarządowych w Koninie

Podczas pobytu w Koninie rzecznik odwiedził miejskie Centrum Organizacji Pozarządowych. W Centrum działają obok siebie: biuro Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych i Organizacji Pozarządowych, sklep ze sprzętem medycznym, mieszkania treningowe dla osób niepełnosprawnych a także hostel prowadzony przez osoby z niepełnosprawnościami [więcej].

Kolejne spotkanie regionalne – w województwie łódzkim

W kwietniu Rzecznik Praw Obywatelskich planuje spotkania regionalne z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego w miejscowościach województwa łódzkiego [więcej].

RÓWNE TRAKTOWANIE

Oświadczenie i apel RPO – Każdy ekstremizm zagraża wolności

Emocjonalna reakcja i oburzenie na zamachy terrorystyczne są zrozumiałe. Ważne jest jednak, jakie wnioski wyciągamy z tych zdarzeń. Jeśli naszą reakcją będzie ograniczanie praw obywatelskich i atak na instytucje, które tych praw strzegą, takich jak Trybunał Konstytucyjny czy Unia Europejska, to znaczy, że w prostej linii realizujemy cele założone przez terrorystów – napisał w oświadczeniu rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar w reakcji na spalenie kukły z podobizną kanclerz Niemiec [więcej].

Różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn

Według danych GUS przeciętne wynagrodzenie mężczyzn jest o 20,6% wyższe niż kobiet. W finansach i ubezpieczeniach mężczyźni zarabiają nawet o 36,7% więcej niż kobiety, w handlu i sektorze napraw aut i pojazdów ponad 28%, a w sektorze informacji i komunikacji 25%. Rzecznik zwrócił się do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z prośbą o informacje na temat działań podejmowanych na rzecz przeciwdziałania zjawisku luki płacowej [więcej].

Edukacja antydyskryminacyjna w szkołach

Jak wynika z raportów organizacji pozarządowych większość uczniów spotyka się z agresją ze strony rówieśników. Dyskryminacja w szkołach ma miejsce nie tylko w relacjach rówieśniczych, ale także ze strony nauczycielek i nauczycieli. Rzecznik zaapelował do Minister Edukacji Narodowej o większe zaangażowanie i efektywne wsparcie szkół w realizacji edukacji antydyskryminacyjnej [więcej].

Spotkanie z przedstawicielkami służb mundurowych

Dr Sylwia Spurek, zastępczyni rzecznika praw obywatelskich spotkała się w Biurze RPO z przedstawicielkami służb mundurowych. Rozmawiały m.in. na temat zasad korzystania z dodatkowych przerw w pracy dla policjantek karmiących piersią oraz wysokości wynagrodzenia pobieranego przez mężczyzn – funkcjonariuszy Służby Celnej, którzy przebywają na urlopie rodzicielskim [więcej].

Posiedzenie Komisji Ekspertów ds. Migrantów

Procedury identyfikacji osób należących do grup wrażliwych wśród osób poszukujących ochrony na terytorium RP i opracowanie kampanii społecznej przeciwdziałającej mowie nienawiści były głównymi tematami posiedzenia Komisji Ekspertów ds. Migrantów, które 22 marca odbyło się w Biurze RPO [więcej].

SPRAWY OBYWATELSKIE

Wniosek RPO do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy medialnej

Rzecznik zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego ustawę medialną z 30 grudnia 2015 r.  Zdaniem RPO ustawa narusza konstytucyjne gwarancje wolności słowa i wolności mediów podporządkowując publiczne radio i telewizję bezpośrednio rządowi i ignorując konstytucyjną rolę Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji [więcej].

Wniosek do TK w sprawie przepisów o odpowiedzialności karnej za nieuczciwą reklamę

Czyn nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest wykroczeniem. Definicja karanych czynów jest jednak niejasna i nieprecyzyjna, dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich skierował w tej sprawie wniosek do Trybunału Konstytucyjnego [więcej].

Torturowanie zatrzymanych przez Policję w Olsztynie

Dotychczasowe ustalenia nasuwają podejrzenie, że stosowanie tortur wobec osób zatrzymanych w celu zmuszenia ich do wyjaśnień określonej treści (np. przyznania się do winy) mogło być stałą praktyką w Komendzie Miejskiej Policji w Olsztynie. Budzi to najwyższe zaniepokojenie, a Rzecznik sprawę monitoruje [więcej].

Prawo do informacji o środowisku

Obywatele powinni mieć możliwość społecznej kontroli działań organów ochrony środowiska. Bez dostępu do aktualnych informacji o środowisku nie może być mowy o rzeczywistym udziale organizacji społecznych zajmujących się ochroną przyrody w postępowaniach administracyjnych lub przedstawianiu opinii „przyjaciela sądu”. RPO zwrócił się w tej sprawie do Ministra Środowiska [więcej].

WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI

Możliwość odrzucenia skargi w sprawie rażąco błahej

Obywatelka chciała uzyskać od gminy informację publiczną. Wójt zażądał od niej wniesienia opłaty w wysokości 42 gr. Kobieta nie chciała się zgodzić na opłatę i złożyła skargę do sądu administracyjnego. Sąd odrzucił jednak skargę, jako wniesioną w sprawie rażąco błahej. Rozpatrujący tę indywidualną sprawę 3-osobowy skład Naczelnego Sądu Administracyjnego zwrócił się do składu 7 sędziów NSA o podjęcie uchwały, zgodnie z którą dopuszczalne byłoby odrzucenie skargi z uwagi na wniesienie jej w sprawie oczywiście i rażąco błahej. Rzecznik przystąpił do tego postępowania. 21 marca NSA odmówił przyjęcia uchwały [więcej].

Stanowisko Sejmu ws. podwójnego karania przewoźnika za poświadczenie nieprawdy

Za poświadczenie nieprawdy w dokumentach Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego nałożył na przewoźnika karę pieniężną. Jednocześnie wszczęte zostało wobec niego postępowanie karne. Wątpliwości sądu, do którego trafiła sprawa, wzbudziła możliwość podwójnego karania tej samej osoby za ten sam czyn. Dlatego zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym. Sejm przekazał w tej sprawie swoją opinię [więcej].

O zasadach kontroli osób wchodzących do sądów

Ministerstwo Sprawiedliwości zgadza się z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, że trzeba uregulować zasady kontrolowania osób wchodzących do sądów w akcie rangi ustawowej. Zmiany te – zapowiada resort – mają być wprowadzone przy okazji prac nad nową ustawą Prawo o ustroju sądów powszechnych [więcej].

Dlaczego sądy mogą prenumerować tylko wybrane przez ministra tytuły gazet?

Z doniesień prasowych wynika, że minister sprawiedliwości wysłał do dyrektorów sądów apelacyjnych katalog 146 tytułów prasowych, które mogą być prenumerowane przez sądy. Jest w nim mniej pozycji niż wcześniej, znikło kilka znanych ogólnopolskich tytułów prasowych. Pojawiły się wątpliwości, co do zgodności takich działań z konstytucyjną zasadą równości. Dlatego Rzecznik zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie. Teraz otrzymał odpowiedź [więcej].

PRACA

„Solidarność” o prawie do zrzeszania się w związkach zawodowych

Zagwarantowanie możliwości zrzeszania się w związkach zawodowych osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych oraz samozatrudnionym było tematem wystąpienia Rzecznika do przewodniczących trzech największych central związkowych. W odpowiedzi przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Piotr Duda poinformował m.in., że w myśl Statutu NSZZ „Solidarność” jego członkami mogą być już obecnie osoby czerpiące środki utrzymania z pracy wykonywanej na innej podstawie prawnej niż stosunek pracy [więcej].

Spotkanie z OPZZ w sprawie praw pracowniczych

Dr Adam Bodnar wziął udział w posiedzeniu Prezydium Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, podczas którego ustalono, że podjęte zostaną wspólne działania na rzecz wzmocnienia ochrony praw pracowniczych [więcej].

Pozwy zbiorowe w sprawach z zakresu prawa pracy

W sporach pracowniczych bardzo często bariera ekonomiczna uniemożliwia samodzielne dochodzenie przez pracowników swoich praw. Umożliwienie pracownikom składania pozwów zbiorowych byłoby korzystne zwłaszcza w takich sprawach jak zwolnienia grupowe czy wynagrodzenie z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. W wystąpieniu do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Rzecznik postuluje rozszerzenie postępowania grupowego o sprawy z zakresu prawa pracy [więcej].

O zasadach ubezpieczenia społecznego twórców i artystów

Do twórców i artystów stosuje się takie same zasady ubezpieczenia społecznego jak wobec osób prowadzących działalność gospodarczą lub wykonujących wolny zawód. Rzecznik Praw Obywatelskich zaapelował do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o podjęcie działań na rzecz wprowadzenia w tym zakresie nowych rozwiązań. W odpowiedzi Minister potwierdził potrzebę podjęcia debaty z udziałem przedstawicieli środowiska artystów i twórców nad zmianami uwzględniającymi specyfikę prowadzonej przez nich działalności [więcej].

Warunki pracy w laboratoriach kryminalistycznych Policji

W kolejnym wystąpieniu w sprawie pracowników cywilnych laboratoriów kryminalistycznych komend wojewódzkich Policji, Zastępca RPO zwrócił się do Szefa Służby Cywilnej z prośbą o przybliżenie wyników analizy warunków pracy w laboratoriach [więcej].

EDUKACJA

O możliwości odwołania się od wyników matury

Wyniki egzaminów maturalnych są ostateczne. Nie można się od nich odwoływać. Dlatego Rzecznik z zadowoleniem przyjął zapowiedź, że taka możliwość zostanie wprowadzona w ustawie o systemie oświaty. W odpowiedzi na wystąpienie RPO Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej poinformował o szczegółach planowanych zmian [więcej].

MIESZKANIA i BEZDOMNI

Problemy krajowej polityki mieszkaniowej

Pani Mariola i pan Janusz zalegają za czynsz w mieszkaniu komunalnym. Pan Zbigniew nie jest w stanie płacić wyższego czynszu w prywatnej kamienicy. Za chwilę – jak 80 proc. innych osób, które zalegają z czynszem, dostaną wyrok eksmisyjny. I najprawdopodobniej sąd nakaże gminie wskazać im lokal socjalny. Tyle że gmina takich lokali nie ma, a kolejka chętnych jest już i tak bardzo długa. Rzecznik wystąpił w sprawie tego problemu do premier Beaty Szydło [więcej].

Ochrona przed bezdomnością

Brakuje realnej ochrony przed bezdomnością eksmitowanych osób, którym nie przyznano prawa do lokalu socjalnego. Po upływie 6 miesięcy oczekiwania na zapewnienie przez gminę pomieszczenia tymczasowego bardzo często dochodzi do eksmisji do noclegowni lub schroniska. Problem ten dotyczy także kobiet w ciąży, rodzin z małymi dziećmi, osób chorych psychicznie czy osób z niepełnosprawnością. Rzecznik zwrócił się do Ministra Infrastruktury i Budownictwa wskazując na konieczność zmian w ustawie o ochronie praw lokatorów [więcej].

Prawa osób zamieszkujących działki

RPO zwrócił się w lutym do członków rządu z pytaniem o sytuację osób, które zamieszkały na działkach w całorocznych altanach przekazując np. swoje mieszkania w bloku dzieciom. Teraz Polski Związek Działkowców chce pozbawić ich praw do działek, ponieważ ich altany mają ponadnormatywną wielkość. Odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika udzieliła wiceminister w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej [więcej].

INNE DZIAŁANIA RPO

Posiedzenie Rady Społecznej

23 marca spotkała się Rada Społeczna przy Rzeczniku Praw Obywatelskich. Dr Adam Bodnar przedstawił informacje na temat działań podejmowanych przez RPO w 2016 r. Szczególną uwagę poświęcił spotkaniom regionalnym z przedstawicielami organizacji społecznych [więcej].

Patronaty RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich objął Honorowym Patronatem:

  • XIII Festyn Przyjaźni „Tacy Sami” organizowany w Tczewie w ramach obchodów Ogólnopolskiego Dnia Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię
  • VI edycję Programu Edukacji Antydyskryminacyjnej RÓŻNORODNOŚĆ - PODAJ DALEJ! 2016
  • Ogólnopolską Konferencję Naukową „Zawody prawnicze wobec reformy procedury karnej: teoria, praktyka, przyszłość”, która odbędzie się w Warszawie.
  • III Ogólnopolską Konferencję Kryminologiczną pt. „Przestępczość motywowana nienawiścią”, która odbędzie się w Krakowie
  • ogólnopolskie seminaria w Warszawie, Poznaniu i Wrocławiu pn. „Bezdomność nie zaczyna się jesienią i nie kończy wiosną”
Autor informacji: Anna Kabulska
Data publikacji:
Osoba udostępniająca: Anna Kabulska
Data:
Operator: Anna Kabulska
Data:
Operator: Anna Kabulska
Data:
Operator: Katarzyna Kaleta-Sennik