Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Zrealizowana propozycja badania

Temat badania: Sytuacja mniejszości religijnych w miejscu pracy - poziom uwzględniania specyficznych potrzeb religijnych pracowników przez pracodawców (np. dni wolne od pracy, miejsce i czas do modlitwy, obecność symboli religijnych w miejscu pracy, odpowiednie posiłki w pracowniczej stołówce). Proponujemy, aby raportem objęte była także przesłanka bezwyznaniowości i jej wpływ na sytuację pracowników

Uzasadnienie: Polska staje się krajem coraz bardziej wielokulturowym, a wolny przepływ pracowników w UE powoduje, że polscy pracodawcy, szczególnie ci z dużych ośrodków miejskich, mają do czynienia z pracownikami kulturowo odmiennymi od większościowej populacji Polaków i Polek. Z sygnałów docierających do PTPA wynika, że pracodawcy (szczególnie ci więksi) mają świadomość braków w kompetencjach i umiejętnościach zarządzania różnorodnym (w tym przypadku religijnie) zespołem i chcą to zmienić. Brak jest jednak zarówno przepisów prawa, jak i wiedzy o dobrych praktykach, jak uwzględniać różnorodność religijną w miejscu pracy. Z drugiej strony, pojawiają się w PTPA klienci, którzy zaniepokojeni są faktem nieuwzględniania przez ich pracodawców ich specyficznych potrzeb religijnych.
Proponujemy także, aby badaniem objąć aspekt bezwyznaniowości w miejscu pracy. Jest to o tyle ważne, iż według badań CBOS z 2012 r. liczba osób w Polsce deklarujące ateizm, agnostycyzm lub bezwyznaniowość wynosiła 4,2%, a niewiarę 6%, co oznacza ok. 4 milionów osób. Zagadnienie bezwyznaniowości lub ateizmu pracowników w miejscu pracy jest o tyle ważne, iż często osoby te skarżą się np. na obecność symboli religijnych w miejscu pracy lub wymuszanie udziału w religijnych praktykach (np. tradycyjny opłatek, rekolekcje itd.). Wartym zatem byłoby zbadanie zarówno odczuć i doświadczeń pracowników, jak i poziomu świadomości pracodawców w odniesieniu do konieczności równego traktowania wszystkich, bez względu na religię, przekonania.   

Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego