SPOTKANIA REGIONALNE RPO
RPO W WIELKOPOLSCE:
Od 12 do 15 marca rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar spotykał się z mieszkańcami województwa wielkopolskiego: Turku, Konina, Ostrowa Wlkp., Wrześni, Śremu, Nowego Tomyśla i Poznania w ramach cyklu spotkań regionalnych.
Najważniejsze tematy zgłoszone na spotkaniach:
- Wcześniejsze emerytury dla górników zatrudnionych w kopalniach w Turku i Koninie. Zdaniem górników mają do nich prawa, zdaniem ZUS w Koninie – nie.
- Sytuacja osób z niepełnosprawnościami, nierealizowane prawo do samodzielnego życia i niewykonany wyrok Trybunału Konstytucyjnego o tym, że wsparcie dla opiekunów dorosłych osób z niepełnosprawnościami powinno być takie jak dla opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami.
- Problem kumulacji roczników w szkołach.
- Ochrona środowiska – problem smogu (wszędzie), problem ferm hodowlanych (Września), nielegalne składowiska odpadów w Śremie.
- Wykluczenie transportowe.
Problem ochrony środowiska wracał na każdym spotkaniu: smog, hałas z autostrady, śmierdzące fermy przemysłowej hodowli zwierząt, nielegalne wysypisko śmieci. Śrem negocjuje z Poznaniem, by mimo likwidacji wielkopolskiego PKS miasto miało połączenia autobusowe ze stolicą regionu. Inaczej do Poznania będzie wjeżdżać codziennie 1800 samochodów z samego Śremu. Śrem uruchomił bezpłatną komunikację w mieście (bo koniec końców się opłaca) i zachęca urzędników, by urzędowe sprawy na mieście załatwiali jeżdżąc na służbowych rowerach (w służbowych kaskach). Szamotuły mają z Poznaniem świetne połączenie kolejowe, ale już mieszkańcy osiedli domków jednorodzinnych rozlewających się wokół miejscowości są skazani na komunikację samochodową (przy okazji – ludzie, którzy problem komunikacji załatwili „we własnym zakresie” skarżą się, że łatwo dziś na nowych, szerokich drogach stracić prawo jazdy – a przecież bez niego nie da się funkcjonować). Poznaniacy twierdzą, że samorząd nadal oszczędza na walce ze smogiem. W Ostrowie Wielkopolskim ludzie obawiają się, że rząd obniżył normy hałasu dopuszczalne przy autostradach po to, by zaoszczędzić na ekranach dźwiękochłonnych.
Najbardziej przejmującą historię RPO usłyszał w Śremie: w miejscowości Pysząca jest nielegalne wysypisko śmieci, właściciel zniknął, samorządu nie stać na utylizację – a trucizny przenikają do ziemi i wód.
Nowy problem to praktyki ZUS dotyczące górników z kopalni węgla brunatnego w Turku i Koninie. Kiedy występują o wcześniejsze emerytury górnicze, ZUS odmawia, twierdząc, że nie byli górnikami.
W sprawie tego problemu Adam Bodnar spotkał się z pracownikami kopalni z Turku i Konina w Biurze RPO 29 marca 2019 r. (informacja na temat spotkania)
Jak zawsze na spotkaniach regionalnych przychodziły aktywne osoby z niepełnosprawnościami i opiekunowie osób z niepełnosprawnościami. I znowu widać, jak bardzo wyspowo zorganizowane jest wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami (jak bardzo wybiórczo nasze państwo podchodzi do gwarancji zawartych w artykule 69 Konstytucji): w Koninie miasto sprawdza każdą inwestycję pod kątem dostępności: nie odda nawet przejścia dla pieszych bez sprawdzenia, czy zdoła z niego skorzystać osoba z niepełnosprawnością (albo rodzic z maluchem w wózeczku). Wie, że dostępność kosztuje, ale nie zamierza rezygnować z cywilizowanych standardów. Za to w Nowym Tomyślu matki dorosłych już osób z niepełnosprawnościami podzieliły się z RPO paraliżującą myślą, że już teraz ich dorosłe dzieci są samotne w domach i obawiają się o los dzieci po swojej śmierci.
Widać zresztą było, że o ile górnicy wiedzą, że działania ZUS mogą naruszać ich PRAWA, to opiekunowie (a głównie opiekunki) osób z niepełnosprawnościami prosili o POMOC, bo swej sytuacji nie postrzegają w kategorii naruszenia PRAW.
Widać też było, jak wspaniałe inicjatywy rodzą się lokalnie – nie sposób nie wspomnieć o Śremie, który dla samotnych seniorów uruchomił program zamiany dużych mieszkań komunalnych na dużo mniejsze, ale nowoczesne i w pełni dostosowane do potrzeb osób z malejącą sprawnością.
Warto na koniec powiedzieć o tym, o czym na spotkaniach NIE mówiono: otóż jedynym nie poruszanym tematem (mimo że stale jest obecny w głównych kanałach medialnych), była karta LGBT+ w Warszawie. Za to na karteczkach (przekazywanych głównie przez osoby młode) były pytania o dyskryminację, walkę z mową nienawiści, respektowanie praw mniejszości i ludzi o innych niż większość poglądach.
Podczas konferencji prasowej w Poznaniu 15 marca Adam Bodnar przedstawił rekomendacje z II Kongresu Praw Obywatelskich, który odbył się 14-15 grudnia 2018 r. To, co czytacie, jest efektem pracy 1600 osób, które przyjechały wtedy do Warszawy na Kongres Praw Obywatelskich. Rekomendacje z Kongresu wskazują nie tylko na to, na co chcemy zwrócić uwagę władzom, ale też na to, co sami możemy robić. Ten niezwykły dokument brzmi dziś niezwykle aktualnie - mówił Rzecznik. (wszystkie rekomendacje z II Kongresu Praw Obywatelskich).