Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Prokuratura Krajowa powinna zbadać prawidłowość umorzonego śledztwa w sprawie radnego Głogowa Pawła Chruszcza
• RPO wskazał prokuraturze wątpliwości, o jakich pisały media
• Być może przy ocenie sprawy nie wzięto pod uwagę istotnych dowodów
• EDIT 8.03.2021 Mimo upływu dwóch miesięcy, prokuratura nie udzieliła odpowiedzi, wobec czego Rzecznik występuje z odpowiednim ponagleniem

Ciało radnego znaleziono w maju 2018 r., wiszące na słupie energetycznym pod Głogowem. Prokuratura Okręgowa w Legnicy badała trzy wątki: samobójstwo, samobójstwo pod presją i zabójstwo z upozorowanym samobójstwem. Postępowanie umorzono w grudniu 2019 r. Uznano, że nikt nie przyczynił się do śmierci Pawła Chruszcza. Zażalenie rodziny oddalił sąd w Głogowie, który w lipcu 2020 r. utrzymał w mocy umorzenie.

Rzecznik Praw Obywatelskich podjął działania dotyczące tego postępowania na podstawie artykułu w wp.pl pt. „Archiwum X w Głogowie. Tajemnica śmierci Pawła Chruszcza”.

Autorzy podnieśli w nim kilkanaście wątpliwości wobec śledztwa. Według nich, m.in. nie przesłuchano wszystkich świadków (albo zrobiono to bardzo późno), nie ustalono wszystkich osób, z którymi kontaktował się telefonicznie Chruszcz przed śmiercią, nie powołano biegłego psychologa (profilera) – choć radny zaczął wyraźnie obawiać się o życie.  Ponadto nienależycie zabezpieczono miejsca zdarzenia i nie zbadano, czy mężczyzna mógł się sam wspiąć na słup.

W Biurze RPO zbadano akta śledztwa Prokuratury Okręgowej w Legnicy pod kątem opsianych przez dziennikarzy wątpliwości. Badanie to nie dało podstaw do ich wyjaśnienia.

Rzecznik badał, czy w postępowaniu prokuratury dopełnione obowiązki państwa wynikające z art. 2 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności i orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach skarg na naruszenie tego przepisu. Obowiązki to:

• postępowanie przygotowawcze prowadzone w sprawie śmierci człowieka powinno być niezależne;
• postępowanie powinno być skuteczne;
• postępowanie powinno być rzetelne. Władze muszą zawsze dołożyć wszelkich starań, żeby dowiedzieć się, co się wydarzyło, oraz nie powinny opierać się na pochopnych albo nieuzasadnionych wnioskach;
• postępowanie musi być sprawne, tzn. wolne od opóźnień.
• postępowanie powinno być transparentne. Bliscy ofiary jak również opinia publiczna powinni mieć dostęp do informacji na temat przebiegu i wyników śledztwa.

W ocenie RPO powstaje pytanie, czy przed umorzeniem śledztwa w istocie zrealizowano ustawowe cele postępowania przygotowawczego określone w art. 297 Kodeksu postępowania karnego, a tym samym zadośćuczyniono wskazanym obowiązkom państwa.

Niewykluczone jest bowiem, że ze względu na braki dowodowe w postępowaniu przygotowawczym poza wiedzą osób dotychczas dokonujących prawnokarnej oceny sprawy pozostawały nieznane im istotne fakty i dowody mogące rzutować na trafność i zasadność prawidłowego rozstrzygnięcia.

Dlatego Adam Bodnar poprosił dyrektorkę Departamentu Postępowania Przygotowawczego Prokuratury Krajowej, aby w ramach zwierzchniego nadzoru służbowego zbadano prawidłowość zarówno samego śledztwa, jak i decyzji końcowej.

II.519.550.2018