Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Prawa i wolności obywatelskie, wymiar sprawiedliwości – newsletter 1-31 lipca 2019

PRAWA I WOLNOŚCI OBYWATELSKIE, WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI

 

Fermy, ubojnie, składowiska odpadów i złomu, maszty telefonii komórkowej, blacharnie i garbarnie… Stracisz prawo głosu, nawet jeśli mają stanąć 100 m od Twojej działki. Trzeba zastanawiać się, co zostawimy przyszłym pokoleniom i jakie życie stwarzamy tym, którzy żyją „daleko od szosy” a blisko ferm zatruwających środowisko. Tak Rzecznik Praw Obywatelskich przekonywał członków senackiej komisji do zmian w ustawie „środowiskowej”. (więcej)

Do końca kadencji będę bronił obywateli. RPO Adam Bodnar zaprezentował przed komisją senacką informację roczną za 2018 r. Przedstawił 15 głównych tematów, które uważa za palące i pięć kwestii systemowych zagrażających prawom człowieka w Polsce [więcejMoja kadencja trwa jeszcze rok i dwa miesiące. I przez ten czas nie będę dawał władzy spokoju. Bo tak przysięgałem. Bo będę chciał wykorzystać każdy dzień kadencji. Bo zależy mi na rozwiązywaniu realnych spraw obywateli – powiedział RPO.

KUMULACJA ROCZNIKÓW w szkołach średnich po likwidacji gimnazjów: Codziennie dostaję informacje o uczniach, którzy nadal nie wiedzą, czy polskie szkoły są w stanie zagwarantować im edukację na miarę ich potrzeb, ambicji i możliwości. Taka trudna sytuacja nie miała w Polsce precedensu – napisał Adam Bodnar w wystąpieniu do MEN. Podkreślił, że są to skutki pospiesznej, niepopartej rzetelną analizą reorganizacji szkół. Poprosił MEN o przedstawienie informacji o działaniach podejmowanych w celu poprawy położenia uczniów i odbudowy ich zaufania do polskiej szkoły  [więcej]

Będzie wspólne wystąpienie RPO, RPD i RPP ws. zapaści OPIEKI PSYCHIATRYCZNEJ DLA DZIECI i młodzieży [więcej]

Sąd nie umorzył procesu z art. 212 Kk - choć musiał. Kasacja Rzecznika w sprawie dziennikarza [więcej]

Dwa rozbieżne orzeczenia spadkowe. RPO wniósł o wznowienie postępowania (zamiast skargi nadzwyczajnej [szczegóły]

RPO wygrał sprawę przed sądem administracyjnym: nie można odebrać prawa do ubiegania się o skierowanie do środowiskowego domu samopomocy [szczegóły]

RPO przegrał sprawę z 2016 r. przed Trybunałem Konstytucyjnym: brak maksymalnego okresu aresztowania po wyroku I instancji – konstytucyjny [szczegóły, w tym sprawa 30-miesięcznego aresztu dla kibica Macieja Dobrowolskiego]

Kasacja RPO w interesie poszkodowanej wypadkiem. Sąd II instancji odmówił ofierze wypadku nawiązki twierdząc, że wystarczy odszkodowanie z OC sprawcy. Uznał jego argumenty, że choć spowodował wypadek, trudno mu będzie uzbierać kwotę nawiązki a przecież nigdy nie był karany [szczegóły]

Kolejny prezydent miasta, tym razem Bogdan Wenta z Kielc, zakazał Marszu Równości, twierdząc że może on zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu - zgłoszono bowiem kilkanaście kontrmanifestacji. RPO przystąpił do tego postępowania w sądzie i wygrał. (więcej)

Ustawa o zawodzie psychologa nie została zrealizowana od 13 lat. Nie ma samorządu zawodowego, nie ma więc komu egzekwować standardów zawodowych od tych, którzy leczą, pomagają dzieciom w szkołach, opiniują chętnych do posiadania broni itd. Dla kolejnych ekip rządowych nie był to istotny problem – choć dotyka setek tysięcy obywateli. RPO skierował do Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej obszerne wystąpienie w tej sprawie. (więcej)

Po interwencji RPO Inspekcja Pracy odtwarza mechanizm działania w Polsce firmy z grupy UBER. Nie zatrudnia ona nikogo poza pracownikami biurowymi. Nie zajmuje się też rozwożeniem jedzenia. Dowożący je kurierzy-cudzoziemcy formalnie są tylko użytkownikami aplikacji internetowej. Prowadzą działalność gospodarczą, a kolejni kurierzy mogą być podzleceniodawcami takich małych firm. Kurierzy ci nie podlegają ustawie o działalności gospodarczej, bo wykazują bardzo małe dochody. Dzięki temu nie muszą występować o zgodę na pracę w Polsce Utrudnia to skuteczne kontrole inspektorom pracy. Skomplikowany system rozliczeń sprawia zaś, że cudzoziemcy nie otrzymują należnego wynagrodzenia. (więcej)

Starosta ma prawo odebrać prawo jazdy za przekroczenie prędkości w obszarze zabudowanym o więcej niż 50 km/h na podstawie samej tylko informacji policji. Nie musi sprawdzać, czy radar dobrze działał i czy rzeczywiście doszło do wykroczenia.  Tak zdecydował Naczelny Sąd Administracyjny pytany o to przez RPO.  Zwracali się do niego obywatele, którzy kwestionowali fakt kierowania pojazdem w chwili zrobienia zdjęcia fotoradarem (więcej)

MEN nie widzi problemu z pracami domowymi. Do RPO zwracali się rodzice dzieci przeciążonych zadaniami domowymi, zdaniem Ministerstwa nie jest to jednak problem systemowy, a najwyżej wina niektórych nauczycieli (szczegóły)

Resort kultury nie widzi potrzeby zmiany prawa w celu ochrony integralności dzieła architektonicznego - aby zabezpieczyć interesy zarówno architektów, jak i inwestorów. Opowiada się za tym RPO, bo inwestorzy tak tworzą umowy, by architekci zobowiązywali się do niewykonywania swych autorskich praw osobistych do projektu. Architekci podkreślają zaś, że prawa te są niezbywalne. Kwestionują prawną skuteczność takich umów, są jednak słabszą stroną (więcej

Czy da się unieważnić wyroki skazujące polityków przedwojennej opozycji z tzw. Procesu Brzeskiego w 1932 r.? Wystąpili z tym działacze PSL, których lider, premier Wincenty Witos został w tym procesie skazany na 1,5 roku więzienia. O tym, jakie prawne problemy stoją przed tymi, którzy chcą przywrócić cześć ukaranym 90 lat temu politykom, rozmawiali uczestnicy spotkania w Biurze RPO (więcej)

Kierownik działu spółki węglowej został w 2001 r. aresztowany pod zarzutem korupcji. Kilka miesięcy spędził w areszcie. Po kilkunastu latach został uniewinniony. Wystąpił do sądu o kilkaset tysięcy zł odszkodowania i zadośćuczynienia od Skarbu Państwa. Sądy przyznały mu w sumie 25 tys. zł. Według RPO nie uwzględniły jednak bezprawnego przetrzymywania go przez 6 dni - już po decyzji sądu o uchyleniu aresztu - a także nagłośnienia w mediach samego aresztowania. Po kasacji Rzecznika Sąd Najwyższy zwrócił kwestię odpowiedniego zadośćuczynienia sądowi odwoławczemu (więcej)

Rodzeństwo z Żywiecczyzny zostało po II wojnie światowej skazane za podpisanie volkslisty. W 1947 r. sąd nie wziął jednak pod uwagę zeznań świadków, że rodzeństwo podczas wojny czynnie pomagało Polakom. Podsądni twierdzili, że podpisali volkslistę w obawie przed niemieckimi prześladowaniami. RPO wniósł, by Sąd Najwyższy uchylił wyrok, bo sąd pominął zeznania na ich korzyść i nie zbadał, czy w ogóle powinni podlegać karze (więcej)

RPO spytał: dlaczego Kancelaria Sejmu wciąż nie wykonuje wyroku NSA ws. poparcia do KRS? (więcej)

Problem rolnika, który nie wie, jakim podatkiem go obciążą, gdy sprzeda kilka działek ziemi. RPO pisze do Ministra Finansów. (więcej)

Problem podziemnych stanowisk garażowych - z różną skalą podatku. Interwencja Rzecznika. (więcej)

Problemy systemu Twój e-PIT – emeryci dostają wezwania do zapłaty. (więcej)

Ile czeka się w więzieniu na leczenie psychiatryczne – statystyki Służby Więziennej. (więcej)

Zatrzymany, którego zwolniono bez zarzutu, musi mieć dostęp do akt sprawy. (więcej)

Lekko niepełnosprawny intelektualnie mężczyzna skazany bez obrońcy. Kasacja RPO. (więcej)

RPO zaniepokojony atakami na „Marsz Równości” w Białymstoku; pyta też premiera o wypowiedź szefa MEN. (więcej)

Komitet ONZ bada wykonanie przez Polskę Konwencji w sprawie zakazu tortur. (więcej)

Dzieci potrzebujące specjalnego kształcenia powinny mieć swobodę wyboru szkoły. (więcej)

TVP nie ogranicza swobody wypowiedzi dziennikarzy, ale egzekwuje umowy cywilnoprawne. Prezes Kurski odpowiada RPO. (więcej)

Ustawa pana Tomasza Piesieckiego. Sejm zmienił przepisy tak, by najbardziej poszkodowane ofiary wypadków komunikacyjnych nie traciły wsparcia. (więcej)

RPO pyta o plany wdrożenia Europejskiego Aktu o Dostępności. (więcej)

Opinia RPO o zmianach w Kodeksie karnym wykonawczym. (więcej)

Trzeba poprawić procedury kwalifikowania do KOZZD w Gostyninie. RPO do Służby Więziennej. (więcej)

Wygrana skarga nadzwyczajna RPO w sprawie dwóch różnych orzeczeń spadkowych. (więcej)

Decyzja o umieszczeniu danych sprawcy w „rejestrze pedofilów” powinna być jasno komunikowana w wyroku – RPO pisze do Ministra Sprawiedliwości. (więcej)

Przeniesienie sędziego Łukasza Bilińskiego z wydziału karnego do wydziału rodzinnego stołecznego sądu nie było związane z jego działalnością orzeczniczą –  twierdzi prezes Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia Maciej Mitera, który podjął tę decyzję. Pytany przez RPO o jej przyczyny, odpowiedział, że wymagały tego potrzeby wydziału rodzinnego. (więcej)

Z informacji na kopercie przesyłki sądowej do obywatela można było dowiedzieć się o jej zawartości i terminie rozprawy. Obywatel poskarżył się na naruszenie w ten sposób tajemnicy korespondencji. Rzecznik spytał prezesa sądu, na jakiej podstawie na kopercie umieszczono tego rodzaju informacje. (więcej)

Dziennikarz i wykładowca akademicki Przemysław Witkowski został pobity we Wrocławiu, bo skrytykował napisy nawołujące m.in. do nienawiści wobec osób LGBTQ. Rzecznik podjął tę sprawę z urzędu i wystąpił o informacje do policji i prokuratury. (więcej)

Prokurator miałby prawo wstrzymać wykonanie decyzji sądu o uchyleniu aresztu wobec podejrzanego po wpłacie kaucji wyznaczonej przez sąd. Taki przepis głęboko wkracza w prawa obywatelskie i prowadzi do przedłużenia aresztu – mimo decyzji sądu o kaucji. To jedna z uwag RPO do przyjętej przez Sejm zmiany w Kodeksie postępowania karnego. (więcej)

Od kilku lat RPO wskazywał, że niekonstytucyjne jest umieszczenie w rozporządzeniu ministra - nie zaś w ustawie - zapisu ograniczającego wiek chętnych do służby kandydackiej w Państwowej Straży Pożarnej. Przygotowano projekt zmian ustawy o PSP, który przeniesie do niej zapisy z rozporządzenia – poinformował komendant główny PSP gen. bryg. Leszek Suski. (więcej)

W aptekach wciąż brakuje wielu lekarstw, zwłaszcza wydawanych na recepty. Dotyczy to m.in. insuliny, leków przeciwpadaczkowych, na nadciśnienie, choroby tarczycy, astmę czy alergie; zaczyna też brakować leków onkologicznych i neurologicznych. Rzecznik wystąpił do Ministra Zdrowia, ponieważ brak leków może zagrażać nie tylko zdrowiu, ale i życiu pacjentów. (więcej)

Osoby internowane przez sąd trafiają na oddziały ogólne szpitala psychiatrycznego. Rodzi to obawy dyrekcji szpitala o życie i zdrowie leczonych w nim pacjentów; ponadto pogarszają się warunki ich pobytu i leczenia. RPO wystąpił w tej sprawie do Komisji Psychiatrycznej ds. Środków Zabezpieczających. (więcej)

RPO przyłączył się do postępowań Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych wobec Kancelarii Sejmu ws. list poparcia do KRS. W ocenie Rzecznika Prezes UODO w precedensowy sposób przyznał sobie prawo do kontrolowania prawomocnych orzeczeń sądu. (więcej)

Autor informacji: Katarzyna Kaleta-Sennik
Data publikacji:
Osoba udostępniająca: Katarzyna Kaleta-Sennik
Data:
Operator: Katarzyna Kaleta-Sennik