- Jesteśmy dumni i ogromnie wdzięczni, że zechcieli Państwo swoją ogromną wiedzą i doświadczeniem wesprzeć działalność Krajowego Mechanizmu Prewencji – mówiła dr Aleksandra Iwanowska otwierając pierwsze posiedzenie Komisji Ekspertów przy KMP. 18 października rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar wręczył powołania specjalistom, którzy na co dzień zajmują się prawami osób pozbawionych wolności. Wśród nich znaleźli się m.in. prawnicy, przedstawiciele organizacji pozarządowych, funkcjonariusze służb mundurowych, lekarze.
Dr Bodnar mówił o najważniejszych sprawach dotyczących praw osób pozbawionych wolności, w które angażował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Przypomniał m.in., że od ubiegłego roku pracownicy RPO spotykali się z niepełnosprawnymi intelektualnie lub psychicznie przebywającymi w jednostkach penitencjarnych. Niektórzy z nich w ogóle nie powinni znaleźć się w zakładzie karnym. Rzecznik wskazywał również na problemy osób w podeszłym wieku, które przebywają w więzieniach. Krajowy Mechanizm Prewencji nie zajmuje się jednak wyłącznie problemami skazanych.
- Niestety wciąż ogromnym problemem jest brak świadomości obywateli na temat tego, czym jest i jak działa Krajowy Mechanizm Prewencji – zaznaczył Adam Bodnar. Bardzo często uważa się, że ich działalność polega tylko na sprawdzaniu więzień i aresztów śledczych, tymczasem są to wszystkie miejsca, gdzie przebywają osoby wbrew swojej woli, a więc także zakłady psychiatryczne, domy pomocy społecznej, policyjne izby zatrzymań, czy młodzieżowe ośrodki wychowawcze. Dlatego tak ważne jest, by korzystać z opinii specjalistów z wielu dziedzin.
Działalność Komisji Ekspertów KMP będzie niezwykle pomocna w wypracowywaniu uwag i rekomendacji RPO dotyczących obowiązujących lub projektowanych zmian aktów prawnych, propozycji zmian systemowych, czy przygotowywaniu tez do wystąpień Rzecznika Praw Obywatelskich.
Krajowy Mechanizm Prewencji jest niezależnym organem wizytującym miejsca, w których przebywają osoby pozbawione wolności. KMP ustanowiono na podstawie Protokołu fakultatywnego do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. W Polsce tę rolę od 2008 roku wypełnia Rzecznik Praw Obywatelskich.
Obecnie przy Rzeczniku Praw Obywatelskich działają także inne komisje eksperckie zajmujące się róznorodną tematyką. Wśród nich: